Những người cao tuổi trên 65 tuổi vừa bị huyết áp cao vừa bị sỏi thận, sỏi mật thường rất “khó xử” trong việc chọn thực đơn. Chứng cao huyết áp làm giảm lượng canxi trong cơ thể, nếu không bổ sung thì dễ loãng xương, ngược lại thì sợ tăng sỏi.

Cách đây không lâu, bác sĩ thường khuyên những bệnh nhân trên tìm cách tiết giảm canxi trong bữa ăn. Nhưng gần đây, các nhà nghiên cứu ở Đại học Parma (Ý) đã chứng minh chế độ ăn như vậy càng dễ phát sinh thêm sỏi thận, đồng thời làm tăng nguy cơ loãng xương. Trong nghiên cứu trên, 120 bệnh nhân nam được chia 2 nhóm: 60 người ăn theo chế độ nghèo canxi, 60 người theo một chế độ ăn có hàm lượng canxi bình thường, nhưng giảm protein và muối. Sau 5 năm, nhóm “kiêng canxi” bị nhiều sỏi thận hơn nhóm kia tới 40%. Theo giải thích của các nhà khoa học, những người này bài xuất ra nhiều oxalate, khi kết hợp với canxi trong cơ thể sẽ tạo thành sỏi thận. Như vậy, người cao tuổi bị bệnh cao huyết áp và sỏi có thể yên tâm bổ sung canxi để củng cố hệ xương của mình.

Có thể phòng chống sỏi bằng một chế độ ăn đem lại đầy đủ canxi (1.000-1.200 mg/ngày) nhưng giảm muối và protein. Ăn làm nhiều bữa, phân phối đều trong ngày. Điều tối quan trọng là uống nhiều nước, cứ 1-2 tiếng lại uống 1 ly, không đợi khát.

Có thể ăn theo chế độ ăn DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension – các cách tiếp cận bằng chế độ ăn để chặn đứng cao huyết áp). Đặc điểm của chế độ ăn này là:

– Nhóm thức ăn chính cũng vẫn là bột – đường kèm theo chất xơ, thí dụ khoai, bắp, gạo lức…

– Giảm muối và natri: Không quá 6,1 g muối hoặc 4 muỗng cà phê nước mắm mỗi ngày. Lưu ý: 12% trọng lượng bột ngọt là natri, nên cũng cần hạn chế loại gia vị thông dụng này (khoảng 1 g/ngày). Nên tránh những thứ đã chế biến sẵn vì thường đã có thêm muối trong quá trình chế biến.

– Những người dư cân cần cố gắng giảm trọng lượng: giảm hẳn chất béo và các chất bột – đường (kể cả nước ngọt); ăn làm nhiều bữa nhỏ và chọn những thức ăn nghèo calo nhưng giàu muối khoáng, sinh tố và chất xơ, tức là rau và trái cây; tăng hoạt động chân tay.

– Giới hạn uống rượu: Nam không quá 2 ly, nữ không quá 1 ly rượu chát (150 ml/ngày), hoặc 2 lon bia cho nam, 1 lon bia cho nữ/ngày.

– Đối với những người có thói quen hay ăn vặt, thay vì ăn bánh, kẹo ngọt, hay những loại “snack” hơi mặn (như đậu phộng rang, khoai tây chiên giòn…), nên chuyển sang trái cây tươi (hay đóng hộp không thêm đường hoặc muối), hạt dẻ, yaourt làm bằng sữa bột gầy…

Theo BS Nguyễn Lân Đính, Sức Khỏe & Đời Sống